سکنجبین ظاهراً "سک انگبین" و یا "سرکه انگبین" بوده است. سک در فارسی به معنای سرکه بوده و انگبین نیز برای عسل اصطلاح می شده زیرا سابقاً و قبل از کشف شکر از گیاهان، سکنجبین که معرب سرکنگبین است با عسل درست می شده است.
سکنجبین بسته به اینکه برای چه نوع مزاجی مصرف شود و برای درمان چه نوع بیماری بکار برود، ممکن است با سرکه، تمرهندی، آب نارنج، لیموترش، سیب ترش، گلابی ترش و یا به ترش تهیه شود و از نظر شیرینی ممکن است با عسل، دوشاب انگور و شیره خرما و غیره شیرین گردد و در هر یک از موارد و ترکیب های فوق با نسبت های مختلف بسته به اینکه بخواهند ترش یا شیرین باشد درست می شود.
سکنجبین در واقع سرکه و انگبین و مخلوطی است از سرکه و عسل که به میزان و مقدار معین در هم میآمیختند و از مخلوط آن شربتی خوش گوار و معطر وفرح بخش به وجود میآوردند. در برخی نقاط که عسل یافت نمیشد یا میخواستند شربتی ارزان قیمت فراهم کنند سکنجبین را از مخلوط سرکه و شکر تهیه میکردند ولی همچنان آن را سکنجبین مینامیدند. و امروز که عسل گران یا کمیاب تر از گذشته شده به طور کلی این شربت را با شکر تهیه میکنند.
طرز تهیه سکنجبین مواد لازم: سرکه طبیعی ۲ واحد، عسل زنبوری چند گیاهی ۵ واحد، آب سالم بدون کلر ۴ واحد، یا آنقدر که لازم باشد با توجه به غلظتی که مورد نظر است. طرز تهیه: ابتدا هر سه جزء را مخلوط کرده بجوشانید و کف آن را بگیرید تا به یک چهارم برسد و به قوام آید و عدهای معتقدند آنقدر بجوشد تا یک پنجم مخلوط باقی بماند.
فواید شربت سکنجبین
هر غذایی در طب سنتی دارای یک یا چند مصلح میباشد . منظور از مصلح یعنی نوعی مادهٔ غذایی یا گیاهی دارویی که مصرف آن به همراه غذای مورد نظر، در اصلاح و تعدیل عوارض جانبی احتمالی آن غذا و جذب غذا و اثر گذاری غذا را در بدن و ارگانهای مربوطه مضاعف خواهد کرد . در تغذیه سنتی ایرانیان مصرف مصلحات به طور کامل مراعات میشده است و تقریباً غذایی و میوههای یافت نمیشود که بدون مصلحات مصرف شود . سکنجبین نیز از ان جمله است: برای تسکین عطش، بازکردن انسداد عروق، رفع سر درد، گرم، برای تقویت معده و کبد مفید است. اگر سرکه و عسل برابر باشد برای بیمارهای بلغمی، بازکردن انسداد عروق، تقویت کبد و معده و تب های مزمن نافع است ولی اگر از سرکه و شکر سرخ برابر استفاده شود، مزه آن ترش خواهد بود و نوشابه مایل به سردی است و برای رفع صفرا، تب، بازکردن انسداد عروق، رفع تشنگی، ناراحتی های طحال، کبد و معده مصرف می شود.
اگر کاهو را با سکنجبین یا سرکه بخورند، اشتها آور است. فواید سرکه سیب برای پوست صورت
اگر شیرینبیان را در آب سکنجبین و فراسیون یا با ماءالجبن بخورید برای قولنج که در اثر غلبه سردی است، مفید خواهد بود. گیاهانی برای محافظت از پوست
اگر آب پخته کاسنی را با سکنجبین میل کنید بهترین داروی تبهای طولانی و مداوم است.
در درد کبد اگر با سرخی رنگ و ابتلا بدن همرا باشد. علاجش زدن رگ باسلیق، دادن شیره کاسنی با سکنجبین بزوری، مالیدن صندل سفید با گلاب و کافور به ناحیه کبد و نوشاندن جو آب و سکنجبین و خوراندن نان با آبغوره است. زیبایی بیشتر با پاکسازی کبد