شاید این تصور رایج وجود داشته باشد که با گرفتن رژیمهای سرسخت غذایی و ورزشهای سنگین به وزن ایده آل دست پیدا خواهید کرد اما بهتر است بدانید که در روند کاهش وزن، نحوه تفکر و کارکرد مغز نیز تاثیر فراوانی را به همراه دارد.
گاه شاید لازم باشد به جای مراجعه به چندین و چند متخصص تغذیه، صرف هزینههای گزاف و دشواریهای فراوان برای رعایت تمامی راهکارهای پیشنهاد شده اندکی با ذهن خود آشتی کرده و به مغزمان اجازه تنفس و عملکرد صحیح را بدهیم. شما را با ۱۰ مورد آشنا خواهیم کرد که تاثیر نحوه تفکرمان بر وضعیت تغذیه و در نتیجه افزایش وزن را به ما یاد آور میشوند. این موارد را با هم مرور میکنیم:
به قوانین منفی در مسیر لاغری اجازه ورود میدهید
یکی از متخصان خوب تغذیه، در مورد عادات بد غذایی افراد قوانینی را بر میشمارد و میگوید: “صنعت رژیم درمانی در کل، به گونه ای تنظیم شده که افراد در مورد خود و بدنشان، احساس بدی داشته باشند و این اندیشه را به وجود میآورد که باید تمام وقت، انرژی و پول خود را صرف برنامه ریزیهایی در این زمینه کرده و در انتها نیز موفق به دستیابی به منظور خود نباشند.”
وی ادامه میدهد: “زمانیکه افراد در رسیدن به هدف خود ناکام میمانند، این روند را به نادرست بودن نحوه آن گرفتن آن رژیم نسبت نداده، بلکه برعکس احساس بدی نسبت به خود پیدا میکنند و این سیکل معیوب دائم ادامه پیدا میکند. همین امر سبب میشود که هیچ وقت از وضعیت اندام خود رضایت کافی را نداشته باشند.”
اضطراب نیازهای شما را افزایش میدهد
احتمالا برای تان پیش آمده که با یکی از افراد نزدیک که علاقه فراوانی نیز به او دارید تلفنی صحبت کرده و پس از برانگیخته شدن احساسات تان، روند خوردن نیز در شما تغییر کند. دکتری، در این باره میگوید: “اضطراب صد در صد در وضعیت تغذیه تاثیرگذار است و در افراد گوناگون به طرق مختلفی نمود پیدا میکند. برخی در چنین زمانهایی حساب کوچکترین مقدار غذایی را که میخورند را نگه میدارند و برخی دیگر نیز شروع به پرخوری میکنند.”
افسردگی نیز تغییراتی را در اشتها به وجود میآورد
الگوهای مختلفی برای تغییر اشتها وجود دارد که قطعا افسردگی میتواند یکی از آنها به شمار آید. بررسیها و مطالعات انجام شده بر رابطه میان افسردگی و چاقی که در نشریه Archives of General Psychiatry به انتشار رسید، نشان میدهد که اختلالات خلقی به افزایش وزن منجر میشود.
استادیار دانشگاه پزشکی «آلبرت انشتین» نیز بر این نظر صحه گذاشته و پرخوری و بی اشتهایی شدید را از دلایل افسردگی میداند. وی میگوید: “بهتر است واقعا بدانید که چه اتفاقی در حال وقوع است. با این کار مانع از تاثیرات منفی افسردگی بر سلامت جسمی خود خواهید شد.”
استرس اهداف کاهش وزن شما را با اختلال همراه خواهد کرد
اینکه دائم بخواهید میزان کالری که دریافت میکنید را محاسبه کنید، برای رفتن به باشگاه و سوزاندن کالری، برنامه ریزی کنید و گاهی هم گرسنگی را تحمل کنید، در شما ایجاد استرس بیشتری خواهد کرد و عملکرد مغزتان را با اختلال مواجه میکند. دکتر در این باره میگوید:
“زمانیکه افراد بیش از اندازه در مورد اندام خود نگران هستند، شیوههای غذا خوردنشان را محدود میکنند و بدن برای بقا ناگزیر به هماهنگ ساختن خود با این شرایط است و نمیداند که فرد عامدانه چنین روشی را پیش گرفته است و فقط در می یابد که میزان انرژی دریافتی کافی نیست. بنابراین بدن میزان سوخت و ساز طبیعی را کاهش میدهد. همین امر سبب خواهد شد که فرد برای بازیابی انرژی بیشتر، میزان بیشتری کالری دریافت کند که خود به پرخوری و افزایش وزن و چاقی میانجامد.”
مغز به رژیم نگهداری از چربی روی میآورد
بی شک مغز از رژیم گرفتن خوشش نمیآید. پژوهش اخیری که بر روی موشها انجام شد و نتیجه آن در مجله eLife به انتشار رسید، نشان میدهد، زمانیکه بدن با کمبود مواد غذایی روبرو می شود، سلولهای اصلی مغز، فعالانه از سوزاندن چربی ممانعت به عمل میآورند. این فرضیه وجود دارد که پیشینیان ما برای بقا در هنگام قحطی از این روش استفاده میکردند اما اکنون گرفتن رژیمهای غذایی که با گرسنگی فراوان همراه است، به نگهداری چربیها میانجامد.
دکتری از مرکز آزمایشگاهی و تحقیقات متابولیک دانشگاه کمبریج انگلستان میگوید: “مطالعات ما نشان میدهند که گروهی از نورونهای مغز میان انرژی و اشتها هماهنگیهایی را به وجود میآورند و با توجه به در دسترس بودن آنچه در محیط وجود دارد خاموش و روشن میشوند. اگر ماده غذایی در دسترس باشد، ما را وادار به خوردن میکنند و اگر غذا کافی نباشد، بدن در وضعیت ذخیره قرار میگیرد و از سوزاندن چربی جلوگیری به عمل میآورد.”
در مورد خوراکیها قضاوت میکنید
زمانیکه به یک چیزبرگر فکر میکنید، آیا مفهومی که در ذهنتان بوجود میآید مثبت است یا منفی؟ در مورد یک ظرف سالاد چطور؟ زمانیکه سنمان بالاتر می رود سهوا بر روی برخی از مواد غذایی برچسبهایی میزنیم. دکتر در این باره میگوید: “برچسبهای خوب و بد را از روی خوراکیها بردارید. این کار کمک بزرگی به شما میکند. غذاها مفاهیم سیاه و سفیدی ندارند. بنابراین بر خلاف امور اخلاقی نمیتوانند بر شما احاطهای داشته باشند.”
مانع از لذت بردن خودتان میشوید
بهتر است از چیزی که میخورید لذت نیز ببرید. دکتری در این باره میگوید، به جای آنکه چیزی را که واجب است بخورید میل کنید، تجربههای جدیدی را کسب کنید. در واقع او بر این باور است که چیزی را که واقعا دوست دارید میل کنید و گزینههای جدیدی را نیز امتحان کنید و از وعدههای غذایی که احساس شادی بیشتری به شما میدهند، لذت ببرید.
از چرایی خوردن پرسش نمیکنید
زمانیکه یه عدد کلوچه یا بیسکویت را در داخل دهان خود میگذارید، نمیپرسید که برای چه این کار را انجام میدهید. آیا واقعا به خوردن آن علاقه دارید یا اینکه هوس خوردن چیزی را بدون احساس گرسنگی کردهاید. دکتری بر این باور است که بد نیست گاهی از روی احساسات چیزی میل کنید. به عنوان مثال یک تکه از کیک تولد را میل میکنید اما باید قادر به تشخیص این موضوع نیز باشید که آیا آن ماده خوراکی برایتان خوب و لازم است و واقعا به خوردن آن در آن لحظه احتیاج دارید یا خیر.
قدرشناس نیستید
قدرشناسی میتواند به طرق مختلفی به وضعیت سلامتتان کمک کند. دکتر «آنیدا پیرسون» از متخصصین تغذیه در این باره میگوید، زمانیکه که پرخوری و احساس عذاب وجدان میکنید، چندان قادر به شکرگزاری کردن نخواهید بود. اما در چنین مواقعی بهتر است به خود بگویید که چقدر جالب است که مغز و بدنتان برای زنده نگه داشتن شما تلاش میکند. وقتی چیزی میخورید، بدن شما به صورت بیولوژیکی انرژی و کالری بدست آمده از آن را مصرف میکند.
بهتر است به جای جنگیدن با این روند، به بدنمان توجه بیشتری کرده و بر اشتهای خود نیز بیشتر کار کنیم. وی بر این باور است که با اندام و وزن خود کنار بیاییم و راه سلامت و ثبات را در پیش بگیریم چرا که عمدتا افرادی که از وضع جسمانی خود رضایت بیشتری دارند، در وضعیت سلامت عمومی بهتری نیز قرار دارند.
غرور به شما اجازه نمی دهد از دیگران کمک بگیرید
اگر خودتان قادر به انتخاب بهترین راهکار برای تغذیه نیستید، از اینکه از دیگران یا متخصصین کمک بگیرید، واهمه نداشته باشید. دکتری در این باره میگوید: “تفکرات اشتباه و نادرست در ارتباط با تغذیه را کنار گذاشته و بدون ترس و با اختصاص زمان روند اصولی را دنبال کنید. در قدمهای نخست از یک متخصص تغذیه کمک بگیرید و یک رویکرد غیر از رژیم غذایی را نیز برای کمک کردن به خود در پیش بگیرید.”
اگر قصد کاهش وزن دارید این غذاها را نخورید!!
