کبد چرب یا ( hepatic steatosis ) اصطلاحی است که میزان چربی موجود در کبد را بیان میکند و اگر کسی به آن مبتلا باشد، باید هرچه سریعتر به دنبال پاکسازی کبد باشد. به طور طبیعی در کبد مقداری چربی وجود دارد اما بیش از آن، کبد را دچار اختلال میکند. کبد کار تصفیه و فیلتر تمام غذاها و نوشیدنیهایی که میخوریم را بر عهده دارد و اگر 5 تا 10 درصد وزن کبد را چربی تشکیل دهد، یعنی یک کبد چرب دارید که دیگر نمیتواند به درستی کار فیلترینگ را انجام دهد.
کبد چرب ، اغلب بازگشت پذیر است، اما اگر درمان و پاکسازی کبد صورت نگیرد، در اثر آسیبی که به بافت آن زده میشود، زخمهایی در کبد شکل میگیرد که به اصطلاحا سیروز کبدی نامیده میشود و در بیشتر موارد، درمان آن کار بسیار مشکلی است و حتی ممکن است به پیوند کبد نیاز باشد.
علائم کبد چرب چیست؟
کبد چرب معمولا در مراحل اولیه علائم خاصی ندارد، اما ممکن است ملتهب شود و در اثر تجمع چربی در ان و عدم پاکسازی کبد به صورت طبیعی، اندازه آن بزرگ شود. به طور کلی علائم کبد چرب عبارتند از:
کاهش اشتها
کاهش وزن
درد شکمی و درد در ناحیه سینه
ضعف فیزیکی
خستگی
اگر کبد چرب پیشرفت کند و وارد مرحله سیروز کبدی شود، علائم آن به صورت زیر است:
بزرگ شدن شکم و تجمع مایع در آن
زردی پوست و زرد شدن چشم
گیجی
چه چیزهایی باعث ایجاد کبد چرب میشوند و کار پاکسازی کبد را دچار مشکل میکنند؟
یکی از اصلیترین دلایل تجمع چربی در افراد، نوشیدنیهای الکلدار است و در افرادی که از این نوشیدنیها استفاده نمیکنند، خیلی کمتر احتمال بروز کبد چرب وجود دارد. اما به هر حال دلایل زیر بیشترین سهم را در کبد چرب دارند:
چاقی
سطح بالای چربی خون
دیابت
مسائل وراثتی و ژنتیک
از دست دادن زیاد وزن در مدت کوتاه
عوارض بعشی از داروها مانند آسپیرین، استروئیدها، تاموکسیفن و تتراسایکلین.
پاکسازی کبد و بدن با نوشیدنیها (اینفوگرافی)
چه افرادی در معرض ابتلا به کبد چرب هستند؟
افرادی با تغذیه نادرست
افرادی که از مشروبات الکلی استفاده میکنند.
افرادی که مبتلا به چربی خون بالا، دیابت، کلسترول و تری گلیسیرید بالا هستند.
خانمهای باردار (که باید فقط تحت درمان و مداوای پزشک قرار بگیرند).
افراد مبتلا به سندروم متابولیک.
راههای تشخیص کبد چرب کدام است؟
برای شروع پاکسازی کبد و البته اطلاع از وضعیت سلامتی آن، باید قبل از هر چیز وجود چربی اضافه در کبد را تشخیص داد که از راههای زیر امکانپذیر است:
معاینه بدنی توسط پزشک
آزمایش خون
سونوگرافی، CTاسکن و MRI
بیوپسی کبدی (که پیزشک با یک سوزن، بخشی از کبد را از بدن خارج میکند. این راه به پزشک علت دقیق بروز کبد چرب را نشان خواهد داد).
پاکسازی کبد و کاهش میزان چربی کبدی
برای پاکسازی کبد از چربی ، روش جراحی خاصی وجود ندارد و باید از طریق اصلاح رفتارهای زندگی آن را درمان کرد و پاکسازی کبد را پیش برد که این اصلاحات عبارتند از:
قطع مصرف الکل
کنترل میزان چربی و کلسترول دریافتی
کاهش مصرف قند و اسیدهای چرب
پایین آوردن وزن بدن
ورزش کردن
استفاده از میوه و سبزیجات تازه و گوشت و مرغ بدون چربی در رژیم غذایی